top of page
Historia

W 1241 roku szli przez Bogucice do Chmielnika Tatarzy. Za Leszka Czarnego, wielu panów, uważając go za zniemczałego i pragnąc z Polski wypędzić, rozpoczęto przeciw niemu bój pod Bogucicami. Tu Leszek odniósł zwycięstwo nad Konradem Mazowieckim 10 czerwca 1273 roku.        

          

Długosz pisze, że kościół w Bogucicach zaczął stawiać z Kamienia Kazimierz II król Polski, ale nie dokończył z powodu śmierci. Kościół miał tytuł św. Krzysztofa. Ponieważ Długosz Kazimierzem II-im nazywa stale króla Chłopów, zatem zaczątki kościoła w Bogucicach należy odnieść do 1370 roku w tym bowiem roku umarł Kazimierz Wielki, według Długosza  II-gi. Z tej wsi dawano dziesięcinę snopową prebendzie św. Mikołaja w Wiślicy.

      

W XV wieku w Bogucicach było 3 karczmy: dwie królewskie, trzecia plebańska. Stał w Bogucicach dwór królewski z folwarkiem, z którego pleban pobierał dziesięcinę. Pleban ma pyszny folwark, składający się z 4,5 łanów, które ma 3 dobre łąki, szynk z ziemią i dziesięciną, ma zagrodnika płaconego mu 1 ferton, pracującego dzień w tygodniu pieszo, ma wreszcie sadzawkę. Do parafii należą Grochowiska, wieś królewska, niemająca folwarku ani szynku, ani zagrodników. Kmiecie dają dziesięcinę plebanowi. Należy też wioska Marzęcin, własność Jelitczyka.

            

Według Długosza kościół ledwie w fundamentach był murowany, czyli że wówczas korpus kościoła był drewniany. Kaźmierski znał w 1598 roku kościół murowany p.wezw.św. Jakóba jus patronatus regiae Majestatis.

            

W 1630 roku Tomasz Zawociw, pleban boguc., kaznodzieja wiślicki, potem nowokorczyński, wystawił obecny kościół murowany, który dnia 10 października 1633 roku wraz z trzema ołtarzami pokonsekrował Tomasz Oborski, bp Laudycejski, sufr. Krakowski.

            

Kościół w Bogucicach jest mały, wąski, sklepiony. Sklepienie w prezbiterjum formy krzyżowej, ozdobione zwornikiem. Mury ściągnięte ankrami (już przed wojną Europiejską). Kościół jest jednonawowy, tworzy owalną absydę wspartą czterema skarpami. Okna są renesansowe, ozdobione ramą i gzymsem okapowym. W tyle głównego ołtarza jest okno okrągłe. Od północy przylega do kościoła zakrystja, od zachodu kruchta. Dach zdobi zgrabna kopułka.

            

Ołtarze: główny, boczne i ambona są malowane na kolor lazuru. Główny zdobią kolumny korynckie z ornamentem listnym. W ołtarzu jest starożytny obraz N. M P. z Dzieciątkiem, pokryty sukienką metalową i wotami. Twarz N. Panny pełna życia. Na zasuwie – Nawiedzenie. Po stronach ołtarza św. Szczepan i Wawrzyniec.

            

Boczne: os strony Ewang. – ołtarz św. Józefa, w górze św. Apolonja. Po stronie przeciwległej – św. Trójca, w górze św. Tomasz. Ołtarze stoją skośnie. Stacje za X. Michała Janeczkiewicza, wprowadził O. Szymon Konewko, zakonnik z Pińczowa dn. 8 marca 1886 r.

            

Pomniki. Nad wejściem do zakr. Po nad odrzwiami z czarnego marmuru, jest taki napis:

Eccla haec a Sereniss. Casimiro Secundo

Princ. Polon. In fundamen. Vic. Inchoata

Utpote per obitum ejus interepia structura

Quae opere trecen. Annis ma(n)sit tandem

An. Salut. Nrae CDDCCXXX. P.R. Tomam

Savociv pleb. Bogucen. Concion. Ordinar.

Vislic. Post. Neo Corcin. Ab initiis

Erecta cemeter. Que lapideo circumducta

P. IIIr. Et Adm. R. Thoma Oborski

Episc. Lodec. Canon. Et gener. Vicar.

In Spirit. Crac. Consecr. Deo qe o m.

Sub tit. Visit. B. M. Virg. Cum tribus

Altaribus A. D. MDCXXXIII die X 8-bris

Dicata cedat in laudem immen.

Majest. Tuae Creator O(mni)po(tens) perme

Indignum servum tuum.

      

Przy ołtarzu Trójcy św. Jest duża tafla z czarnego marmuru z napisem:

DOM. Dwoma rodzonym stryjom

Maciejowi dn. 26 lipca 1802

i Tadeuszowi dn. 12 sierpnia 1829 r.

zmarłym

Plebanom Bogucickim

przywiazały synowiec

X. Michał Jarzembski

w dowód wdzięczności

ten kamień położył dn. 12 sierpnia 1830 r.

      

W kruchcie płyta:

            Antoninie z Sokołowskich Majewskiej † 1853 r.

      

Na blasze z trumny:

            Czesław Mikurda oficer wojsk Polskich

            ur. 9 stycznia 1892 zginął w boju rażony

            kulą bolszewicką dnia 10 kwietnia 1920 r.

      

Na wstęgach:

            Oficerowie 25 pułku kochanemu koledze i towarzyszowi.

      

Napisy na naczyniach św.

            

Na kielichu: „Ad Ecclesiam suam parochialem Bogucicen. Christopherus Strachocki Scholasticus viślicensis me fieri fecit anno Domini 1615 d. 29 sept.

            Puszka mająca na szczycie I H S między promieniami i cierniową koroną: A.R. Adawiecz B. K. W. C canonici visli par. Bog. A. D. 1631 sumptu comparatum.

            

Na kielichu: X. Jan Prokop Marmulewicz pleban Bogucic. d. 14 7 bris 1770.

Na monstrancji : „Ta monstramcja zrobiona za ks. Franciszka Raczkowskiego plebana Bogucickiego proprio sumptu Anno Domini 1728 die 30 julii.”          Na dzwonie: O Maria commenda me. Tu procura me ne peream 1651 A. C. P. W. W. P. B.

                        

Nota. W 1829 r. probostwo Bogucice należało do starostwa Zagość. Posiadało 75 morgów ziemi.

Wojna uczyniła tu wielki spustoszenie. Dn. 22 lutego 1915 r. podczas utarczki między moskalami i austrjakami, tych ostatnich armatnie pociski, które wszędy kierowane były na domy Boże, strzaskały i zniszczyły zupełnie skarpę od strony zachodniej przy gółwnym wejściu, cały korpus kościoła wielce osłaboły i nadwyrężyły. Dziś (VI. 1920 r.) ścianę zachodnią (miejsce skarpy) wspierają podpory z belek.

            

W archiwum miejscowym widziałem gruby tom oprawiony w pergamin: „Auctarium opperis concionum tripartiti... auct. Maciej Faber jezuita w 1646 r. Dopisek: ex libris Simonis Skarbmirski indigni vic. Jędrzejowensis. Kupił w Krakowie Jan Woszczyna.

            

Płyta. W murze cmentarza kościelnego od strony południowej obsadzona, świadczy o pochowaniu w tym miejscu kości z pod kościoła dn. 7 XI 1843 r. za administracji X. Pachulskiego.

           

Walki podczas powstania 1863 i w 1915 r., kiedy to w czasie bitwy wojsk rosyjskich z austriackimi zniszczony został częściowo kościół. W czasie II wojny światowej okoliczne lasy były siedzibą partyzantów.

            

Po wojnie założono w Bogucicach elektryczność, zbudowano piękną szkołę i pawilony handlowe. Rozwinięta jest uprawa tytoniu.

            

W ostatnich latach odkryto na terenie wsi grób szkieletowy z okresu kultury łużyckiej, znaleziono w nim narzędzia, ozdoby i broń. Miejscowy proboszcz ks. Skórczyński był zamiłowanym archeologiem i od wielu lat gromadzi zabytki kultury materialnej Ponidzia. Poważną ich część przekazał wraz z dokumentacją Muzeum Świętokrzyskiemu w Kielcach i Muzeum Regionalnemu w Szydłowie.

  • c-facebook

Copyright 2016-2020 © Michał Wilk

bottom of page